Amerykańscy naukowcy przeprowadzili pilotażowe badania kliniczne i odkryli, że modulator neuroimmunologiczny ibudilast nie jest skuteczny w leczeniu zaburzeń związanych z alkoholem. Sprawozdanie z prac opublikowano w czasopiśmie JAMA Network Open.
Ostatnio gromadzą się dowody na to, że układ odpornościowy odgrywa jedną z głównych ról w rozwoju zaburzeń związanych z alkoholem (ALD). Długotrwałe spożywanie dużych ilości alkoholu zwiększa neurozapalenie, co z kolei wywołuje różne zaburzenia psychiczne i fizyczne. Zatem reakcje immunologiczne i patologiczne spożycie alkoholu są ze sobą ściśle powiązane, a układ neuroimmunologiczny uważa się za ważny potencjalny cel leczenia RUA.
Lara Ray i jej współpracownicy z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles przeprowadzili podwójnie ślepe, randomizowane badanie fazy III z udziałem 102 pacjentów (średni wiek 44,3 lat; 59,8% mężczyzn) szukających pomocy w związku z umiarkowaną lub ciężką postacią UA. Uczestnikom losowo przydzielono placebo lub 50 miligramów ibudilastu dwa razy dziennie przez 12 tygodni.
Lek ten hamuje fosfodiesterazy typu 3, 4 (w największym stopniu), 10 i 11, a także czynnik hamujący migrację makrofagów (MIF) i działa jako modulator neuroimmunologiczny, lek rozszerzający oskrzela i naczynia krwionośne oraz środek przeciwpłytkowy. W niektórych krajach stosuje się go w leczeniu astmy oskrzelowej, alergicznego zapalenia spojówek, kataru siennego i zawrotów głowy po udarze niedokrwiennym mózgu. Trwają badania nad jego możliwością zastosowania w leczeniu stwardnienia rozsianego i uzależnień.
Okazało się, że w przypadku przyjmowania leku aktywnego odsetek dni z nadmiernym spożyciem alkoholu nie różnił się istotnie od placebo (β = 0,06; p = 0,46). Ponadto jego stosowanie nie doprowadziło do istotnych zmian w poziomach obwodowych markerów stanu zapalnego — czynnika martwicy nowotworu α, interleukin 6, 8 i 10 oraz interferonu γ. Profil zdarzeń niepożądanych był podobny w grupie głównej i kontrolnej.
Uzyskane dane nie potwierdzają skuteczności stosowania ibudilastu w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów. Prawie w tym samym czasie Marisa Roberto ze Scripps Research Institute i współpracownicy z USA i Włoch opublikowali w czasopiśmie JCI Insight wyniki przedklinicznych badań przeprowadzonych na szczurach nad drugim inhibitorem fosfodiesterazy 4 – apremilastem. Okazało się, że są one wręcz przeciwne i wykazały skuteczność leku w RUA, więc badania nad modulacją neuroimmunologiczną w alkoholizmie na tym się nie kończą.
Wcześniej amerykańscy badacze odkryli w mózgu myszy sieć sygnalizacji neuroimmunologicznej odpowiedzialną za uczucie strachu, a także wykazali, że substancje psychodeliczne modulują jej aktywność, zmniejszając to uczucie. Obecność podobnego systemu sygnalizacyjnego wykazano również w komórkach ludzkich.