Amerykańscy naukowcy przeprowadzili pilotażowe badania kliniczne i odkryli, że modulator neuroimmunologiczny ibudilast nie jest skuteczny w leczeniu zaburzeń związanych z alkoholem. Raport z badań został opublikowany w czasopiśmie JAMA Network Open.
Ostatnio gromadzą się dowody na to, że układ odpornościowy odgrywa jedną z kluczowych ról w rozwoju zaburzeń związanych z alkoholem (ALD). Przewlekłe spożywanie dużych ilości alkoholu nasila neurozapalenie, które z kolei wywołuje różne zaburzenia psychiczne i fizyczne. Zatem reakcje immunologiczne i patologiczne spożycie alkoholu są ze sobą ściśle powiązane, a układ neuroimmunologiczny jest uważany za ważny potencjalny cel leczenia RUA.
Lara Ray i współpracownicy z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles przeprowadzili randomizowane badanie III fazy z podwójnie ślepą próbą, w którym wzięło udział 102 pacjentów (średni wiek 44,3 lat; 59,8% — mężczyźni) z powodu umiarkowanego do ciężkiego RUA. Losowo przydzielono im placebo lub 50 miligramów ibudilastu dwa razy dziennie przez 12 tygodni.
Lek ten hamuje fosfodiesterazy typu 3, 4 (w największym stopniu), 10 i 11, a także czynnik hamujący migrację makrofagów (MIF) i działa jako modulator neuroimmunologiczny, lek rozszerzający oskrzela i naczynia krwionośne oraz lek przeciwpłytkowy. W niektórych krajach jest stosowany w leczeniu astmy oskrzelowej, alergicznego zapalenia spojówek, kataru siennego i zawrotów głowy po udarze niedokrwiennym, a jego potencjał w leczeniu stwardnienia rozsianego i uzależnień jest obecnie badany.
Okazało się, że w przypadku stosowania leku aktywnego odsetek dni z nadmiernym spożyciem alkoholu nie różnił się istotnie od placebo (β = 0,06; p = 0,46). Jego stosowanie nie spowodowało również istotnych zmian w poziomach obwodowych markerów stanu zapalnego – czynnika martwicy nowotworów α, interleukin 6, 8 i 10 oraz interferonu γ. Profil działań niepożądanych był podobny w grupie głównej i kontrolnej.
Uzyskane dane nie potwierdzają skuteczności stosowania ibudilastu w RZS. Niemal w tym samym czasie Marisa Roberto ze Scripps Research Institute i współpracownicy z USA i Włoch opublikowali w czasopiśmie JCI Insight wyniki badań przedklinicznych drugiego inhibitora fosfodiesterazy 4, apremilastu, na szczurach. Okazały się one wręcz przeciwne i wykazały skuteczność leku w RUA, więc badania nad neuroimmunologiczną modulacją w alkoholizmie na tym się nie kończą.
Wcześniej amerykańscy naukowcy odkryli w mózgu myszy sieć sygnalizacji neuroimmunologicznej odpowiedzialną za uczucie strachu, a także wykazali, że substancje psychodeliczne modulują jej aktywność, zmniejszając to uczucie. Obecność podobnego systemu sygnalizacji wykazano również w komórkach ludzkich.
