Francuscy naukowcy przeprowadzili badania kliniczne i odkryli, że wysokie dawki witaminy D znacząco zmniejszają prawdopodobieństwo progresji początku stwardnienia rozsianego przez co najmniej dwa lata. Raport z pracy został opublikowany w The Journal of the American Medical Association.
Niedobór witaminy D jest ważnym czynnikiem ryzyka rozwoju stwardnienia rozsianego i aktywności ego. Jednocześnie dostępne dane na temat możliwych korzyści tej witaminy są niewystarczające i sprzeczne.
Eric Thouvenot (Eric Thouvenot) z University of Montpellier i współpracownicy przeprowadzili podwójnie ślepą, randomizowaną, kontrolowaną próbę trzeciej fazy D-Lay SM w 36 francuskich ośrodkach klinicznych w latach 2013–2023. Objęli oni 316 pacjentów w wieku 18–55 lat (mediana 34 lata; 70 procent — kobiety; testy ukończyło 288) z zespołem klinicznie izolowanego zespołu (CSI; pierwszy epizod objawów neurologicznych charakterystycznych dla stwardnienia rozsianego), poziomem witaminy D w surowicy mniejszym niż 100 nanomoli na mililitr i objawami choroby w MRI. Połowie uczestników przepisano doustnie 100 000 międzynarodowych jednostek cholekalcyferolu (aktywnej formy witaminy D) raz na dwa tygodnie przez dwa lata, druga połowa otrzymywała placebo.
Po 24 miesiącach aktywność choroby odnotowano u 60,3 procent uczestników w grupie głównej w porównaniu do 74,1 procent w grupie kontrolnej (współczynnik ryzyka 0,66; p = 0,004). Mediana czasu do wystąpienia tej aktywności była dłuższa w przypadku przyjmowania cholekalcyferolu: 432 w porównaniu do 224 dni (p = 0,003). Ponadto w grupie głównej odnotowano mniej wskaźników aktywności choroby w badaniu MRI (p = 0,02), nowych zmian w badaniu MRI (p = 0,003) i zmian wzmocnionych kontrastem (p = 0,001). Podobne wyniki uzyskano, analizując podgrupę 247 pacjentów, którzy spełniali kryteria diagnostyczne rzutowo-remisyjnej postaci stwardnienia rozsianego zaktualizowane w 2017 r. w momencie włączenia do badania. Nie odnotowano poważnych działań niepożądanych związanych z leczeniem.
Autorzy artykułu podsumowują, że duże dawki witaminy D znacząco zmniejszają aktywność choroby w przebiegu CSI i wczesnej postaci rzutowo-remisyjnej stwardnienia rozsianego oraz że należy je poddać dalszym badaniom jako dodatkową terapię pulsacyjną dużymi dawkami witaminy D.
Wcześniej szwedzcy naukowcy przeprowadzili badanie populacyjne typu przypadek-kontrola i doszli do wniosku, że wysoka zawartość ryb w diecie pacjentów ze stwardnieniem rozsianym wiąże się z niższym ryzykiem niepełnosprawności i przejścia choroby do najcięższej postaci.