Francuscy naukowcy przeprowadzili badania kliniczne i odkryli, że duże dawki witaminy D znacząco zmniejszają prawdopodobieństwo postępu stwardnienia rozsianego na co najmniej dwa lata. Sprawozdanie z badań opublikowano w czasopiśmie The Journal of the American Medical Association.
Niedobór witaminy D jest istotnym czynnikiem ryzyka rozwoju stwardnienia rozsianego i nadpobudliwości psychoruchowej. Jednocześnie dostępne dane dotyczące potencjalnych korzyści płynących ze stosowania tej witaminy są niewystarczające i sprzeczne.
Eric Thouvenot (Eric Thouvenot) z Uniwersytetu w Montpellier i współpracownicy przeprowadzili podwójnie ślepą, randomizowaną, kontrolowaną próbę trzeciej fazy D-Lay SM w 36 francuskich ośrodkach klinicznych w latach 2013–2023. Objęły one 316 pacjentów w wieku 18–55 lat (mediana 34 lata; 70 procent — kobiety; testy ukończyło 288) z zespołem klinicznie izolowanej choroby (CSI; pierwszy epizod objawów neurologicznych charakterystycznych dla stwardnienia rozsianego), poziomem witaminy D w surowicy mniejszym niż 100 nanomoli na mililitr i objawami choroby widocznymi w MRI. Połowie uczestników przepisano doustnie 100 000 jednostek cholekalcyferolu (aktywnej formy witaminy D) raz na dwa tygodnie przez dwa lata, druga połowa otrzymywała placebo.
Po 24 miesiącach aktywność choroby odnotowano u 60,3 proc. uczestników z grupy głównej i 74,1 proc. z grupy kontrolnej (współczynnik ryzyka 0,66; p = 0,004). Mediana czasu do wystąpienia tej aktywności była dłuższa w przypadku przyjmowania cholekalcyferolu: 432 w porównaniu do 224 dni (p = 0,003). Ponadto w grupie głównej stwierdzono mniejszą liczbę wskaźników aktywności choroby w badaniu MRI (p = 0,02), nowych zmian w badaniu MRI (p = 0,003) i zmian wzmacnianych kontrastem (p = 0,001). Podobne wyniki uzyskano w analizie podgrupy 247 pacjentów, którzy spełniali kryteria diagnostyczne rzutowo-remisyjnej postaci stwardnienia rozsianego, zaktualizowane w 2017 r. w momencie włączenia do badania. Nie odnotowano poważnych skutków ubocznych związanych z leczeniem.
Autorzy artykułu podsumowują, że duże dawki witaminy D znacząco zmniejszają aktywność choroby w przebiegu CSI i wczesnej postaci rzutowo-remisyjnej stwardnienia rozsianego oraz że należy je poddać dalszym badaniom jako dodatkową terapię pulsacyjną dużymi dawkami witaminy D.
Wcześniej szwedzcy naukowcy przeprowadzili badanie populacyjne typu przypadek-kontrola i doszli do wniosku, że wysoka zawartość ryb w diecie pacjentów ze stwardnieniem rozsianym wiąże się z niższym ryzykiem niepełnosprawności i przejścia choroby do najcięższej postaci.