Międzynarodowa grupa naukowa poinformowała o sukcesie trzeciej fazy badań klinicznych leku depemokimab w przewlekłym zapaleniu zatok przynosowych z polipami nosa. Są to przeciwciała monoklonalne przeciwko interleukinie-5, podawane raz na pół roku. Sprawozdanie z badań opublikowano w czasopiśmie „The Lancet”, gdzie poświęcony im został artykuł redakcyjny.
Długotrwały stan zapalny w przewlekłym zapaleniu zatok przynosowych z polipami nosa (CRSNP) prowadzi do uszkodzenia i nieprawidłowej regeneracji błony śluzowej nosa i zatok przynosowych. Prowadzi to do utrzymujących się lub nawracających objawów, takich jak przekrwienie błony śluzowej nosa, katar, uczucie bólu lub ucisku w okolicy twarzy oraz utrata węchu, a także do wzrostu polipów. Zazwyczaj chorobę tę leczy się miejscowo glikokortykosteroidami, niekiedy w połączeniu z chirurgicznym usunięciem polipów. Jednocześnie długotrwałe stosowanie tych leków wiąże się ze zwiększonym ryzykiem działań niepożądanych i nie zawsze jest wystarczająco skuteczne, a polipy często odrastają po usunięciu.
Najczęstszą przyczyną CRSNP (do 85% przypadków) jest stan zapalny drugiego typu. Jego mediatorami są niektóre cytokiny, takie jak interleukiny 4, 5 i 13. Biorąc to pod uwagę, opracowano i wprowadzono jako terapię wspomagającą leki biologiczne (przeciwciała monoklonalne) ukierunkowane na mechanizmy zapalne: dupilumab (wiąże podjednostkę alfa receptora z interleukiną 4, niedawno zatwierdzoną do stosowania w przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc), mepolizumab (wiąże interleukinę 5) i omalizumab (wiąże immunoglobulinę E). Wszystkie leki podaje się raz na 2–4 tygodnie. Depemokimab (GSK3511294) stał się pierwszym lekiem przeciwko interleukinie 5 o ultradługim działaniu, którego farmakokinetyka zapewnia efekt w ciągu sześciu miesięcy od wstrzyknięcia. Wcześniej wykazano jego skuteczność w ciężkiej astmie oskrzelowej w badaniach klinicznych.
Philippe Gevaert z Uniwersytetu w Gandawie i współpracownicy, sponsorowani przez GlaxoSmithKline, przeprowadzili podwójnie ślepe, randomizowane, kontrolowane placebo badania trzeciej fazy ANCHOR-1 i ANCHOR-2 w 190 ośrodkach klinicznych w 16 krajach. W badaniach wzięło udział łącznie 528 dorosłych pacjentów z dekompensacją CRSNP, obustronnymi polipami z oceną endoskopową co najmniej pięciu punktów na osiem możliwych, ciężkimi objawami klinicznymi oraz ogólnoustrojową terapią glikokortykosteroidami lub leczeniem chirurgicznym, lub obydwoma w wywiadzie.
Losowo 272 uczestnikom podano podskórnie 100 miligramów depemokimabu dwa razy w odstępie 26 tygodni, a pozostałym 256 podano placebo. Obserwację kontynuowano przez 52 tygodnie od momentu pierwszego wstrzyknięcia. Wszyscy uczestnicy otrzymywali również standardową terapię glikokortykosteroidami donosowo oraz, w razie potrzeby, w krótkich seriach ogólnoustrojowo, a także płukano nos roztworem soli fizjologicznej. Na początku i na końcu badania oceniano subiektywne odczucia, oceniano nasilenie objawów, wykonywano endoskopię i tomografię komputerową oraz pobierano próbki krwi w celu analizy farmakodynamiki i immunogenności leku.
Do 52. tygodnia obserwowane wprowadzenie depemokimabu w obu badaniach doprowadziło do istotnej poprawy średnich parametrów endoskopowej oceny polipów i niedrożności przewodów nosowych. Częstość występowania zdarzeń niepożądanych nie różniła się statystycznie istotnie między grupą główną i kontrolną.
Autorzy artykułu podsumowują, że dodanie dwukrotnych zastrzyków depemokimabu co godzinę do standardowej terapii poprawia istotne klinicznie wyniki leczenia CRSNP w porównaniu z placebo i jest dobrze tolerowane, co stanowi dowód na jego zasadność w tym zakresie.
Wcześniej przeprowadzono badania kliniczne nad przygotowaniem przeciwciał monoklonalnych przeciwko podjednostce alfa receptora interleukiny-5 benralizumabu, które wykazały jego wyższość nad glikokortykosteroidem prednizonem w leczeniu ostrej astmy oskrzelowej i przewlekłej obturacyjnej choroby płuc z towarzyszącą eozynofilią.
