Wspomnienia są gromadzone w grupach neuronów zwanych engramami. Naukowcy z Kanady badali wpływ stresu na funkcjonowanie engramów, skupiając się na ciele migdałowatym, części mózgu odpowiedzialnej za stres i reakcje emocjonalne. Wnioski z badań opublikowano na stronie internetowej „Nature”.
Zespół pracował na modelach mysich: podawano im wstrzyknięty hormon stresu, kortykosteron, lub umieszczano je w stresującym środowisku na 30 minut, aby poziom hormonu naturalnie wzrósł. Następnie gryzonie umieszczano w bezpiecznej komorze z neutralnym sygnałem dźwiękowym, a po pewnym czasie w innej komorze z głośniejszym dźwiękiem, który kończono uderzeniem w kończynę.
Po stresujących wydarzeniach myszy reagowały strachem na oba sygnały dźwiękowe, zamierając w oczekiwaniu. „Oznacza to, że nie potrafiły odróżnić zdarzeń neutralnych od traumatycznych” – skomentowali autorzy.
Kiedy naukowcy zwizualizowali aktywność neuronów u myszy, odkryli, że pod wpływem stresu gryzonie tworzyły engramy dla obu zdarzeń, które były aktywowane dla obu dźwięków. Dalsze obserwacje wykazały, że jest to spowodowane zwiększoną aktywnością neuroprzekaźnika endokannabinoidowego, który zakłóca naturalne blokowanie niektórych cząsteczek uwalnianych przez neurony.
Obecnie dostępne są leki blokujące receptory glikokortykoidowe. W obecnych eksperymentach pomogły one już myszom odwrócić wpływ stresu na tworzenie wspomnień. W dalszych badaniach naukowcy zamierzają opracować bardziej ukierunkowane leki, aby zminimalizować ryzyko działań niepożądanych.
Oprócz opracowywania leków, dalsze badania powinny również wykazać, czy istnieją inne mechanizmy łagodzące wpływ stresu na pamięć. Wyniki te zwiększą skuteczność leczenia i profilaktyki zaburzeń lękowych i zespołu stresu pourazowego.
Wcześniej inne badania wykazały, że ryzyko wystąpienia stanów lękowych drastycznie wzrasta w wyniku braku snu i zażywania marihuany.