Amerykańscy i australijscy badacze przeprowadzili randomizowane badania kliniczne i odkryli, że hydroksymaślan sodu skutecznie zmniejsza objawy dysfonii spastycznej u tych pacjentów, którzy odczuwają ulgę po wypiciu alkoholu. Raport opublikowano w Annals of Neurology.
Dysfonia spastyczna (dystonia krtani, dystonia krtani) jest idiopatyczną chorobą neurologiczną, która objawia się mimowolnymi skurczami mięśni krtani, zwykle podczas mowy. Z tego powodu głos staje się napięty, przerywany, ochrypły lub piskliwy, co może prowadzić do zaburzeń komunikacji i socjalizacji, a także problemów psychologicznych o różnym stopniu nasilenia. Choroba rozwija się zwykle w wieku 30–50 lat i występuje nieco częściej u kobiet niż u mężczyzn. W leczeniu stosuje się wstrzykiwanie toksyny botulinowej do dolnego zwieracza przełyku lub chirurgiczne selektywne przecięcie nerwu krtaniowego, jednak nie każdemu pomagają i często powodują skutki uboczne. Jednocześnie niektórzy pacjenci zgłaszają, że skurcze znacznie się zmniejszają po przyjęciu niewielkich ilości alkoholu.
Tlenomaślan sodu to sól kwasu gamma-oksymasłowego (GHB), który jest biochemicznym prekursorem przenikającym do mózgu mediatora hamującego kwasu gamma-aminomasłowego (GABA). Ma działanie uspokajające i zwiotczające mięśnie, niektóre skutki małych dawek są podobne do zatrucia alkoholem. Lek stosuje się w różnych krajach w różnych wskazaniach i w różnych dawkach: doustnie w stosunkowo małych dawkach w leczeniu katalepsji i narkolepsji, a także w alkoholowym zespole odstawiennym; dożylnie w dużych dawkach – do znieczulenia krótkotrwałego lub indukcyjnego.
Kristina Simonyan (Kristina Simonyan) z Harvard Medical School wraz ze współpracownikami przeprowadziła podwójnie ślepe, randomizowane, kontrolowane placebo badania krzyżowe fazy IIb. Wzięło w nich udział 106 pacjentów (w tym 74 kobiety) z dystonią krtani. Średni wiek wynosił 58,6 lat, średni czas trwania choroby 16 lat. 92 uczestników otrzymało wcześniej zastrzyki z toksyny botulinowej, 23 otrzymało terapię farmakologiczną (ale nie w trakcie badań).
Wszyscy pacjenci zostali wcześniej poddani standaryzowanemu badaniu z użyciem etanolu w dawce 0,8 grama wódki 40-stopniowej na przeliczony litr całkowitej zawartości wody w organizmie. Efekt oceniano na podstawie liczby charakterystycznych dla choroby przerw w mówieniu w każdym zdaniu, właściwości głosu, świszczącego oddechu i drżenia 15–120 minut po podaniu. Zmniejszenie objawów zaobserwowano u 50 uczestników. Następnie pacjentom przydzielano losowo doustnie pojedynczą dawkę 1,5 grama hydroksymaślanu sodu lub placebo, a następnego dnia odwrotnie, a objawy rejestrowano po 40 minutach. Zmiany w stosunku do wartości wyjściowych oszacowano przy użyciu liniowego modelu efektów mieszanych opartego na ograniczonym maksymalnym prawdopodobieństwie.
Okazało się, że przyjmowanie hydroksymaślanu sodu powodowało znaczną redukcję objawów (średnio o 40,81 proc.; p = 0,008) u osób z pozytywną reakcją na alkohol, w przypadku braku odpowiedzi w tym teście efekt był nieistotny (p = 0,42). Działanie leku stopniowo zanikało w ciągu 300 minut, bez efektu odbicia. Funkcje poznawcze, tendencje samobójcze i podstawowe wskaźniki aktywności życiowej nie uległy żadnym zmianom; główne działania niepożądane obejmowały łagodne zawroty głowy, nudności i senność.
Zatem hydroksymaślan sodu może powodować klinicznie znaczącą poprawę w subpopulacji pacjentów z dystonią spastyczną reagującą na alkohol i służy jako pierwszy patofizjologicznie istotny doustny lek do jej leczenia. Autorzy pracy prowadzą obecnie trzecią fazę testów.
Wcześniej amerykańscy naukowcy wyhodowali model strun głosowych z indukowanych pluripotencjalnych komórek macierzystych człowieka, które były w stanie wydawać dźwięki, a nawet reagować na dym tytoniowy.