Amerykańscy i australijscy naukowcy przeprowadzili badania kliniczne i odkryli, że przyjmowanie muwalapliny skutecznie obniża podwyższony poziom lipoproteiny (a) we krwi u pacjentów z wysokim ryzykiem sercowo-naczyniowym. Raport z badań został opublikowany w czasopiśmie „Journal of the American Medical Association”.
Lipoproteina (a), czyli LP(a), to odmiana lipoprotein osocza, podobna do lipoprotein o niskiej gęstości (LDL), których cholesterol nazywany jest „złym”. W przeciwieństwie do LDL, zawiera ona, oprócz apoB-100, apolipoproteinę (a), białko o dużej masie cząsteczkowej, podobne do plazminogenu, które kowalencyjnie wiąże się z apoB-100 i wykazuje wysokie powinowactwo do ściany naczyń. Struktura i stężenie LP(a) w surowicy znacznie różnią się u poszczególnych osób, są one uwarunkowane genetycznie i praktycznie nie zależą od diety. Jej podwyższony poziom stanowi niezależny czynnik wysokiego ryzyka miażdżycy, choroby niedokrwiennej serca, zwężenia zastawki aortalnej, zakrzepicy i udaru mózgu.
Większość leków hipolipemizujących nie wpływa na ten stan (istnieją dane dotyczące umiarkowanej skuteczności atorwastatyny); zazwyczaj stosuje się duże dawki kwasu nikotynowego, a w ciężkich przypadkach aferezę LDL. Trwają prace nad innymi metodami, w tym nad oligonukleopeptydami antysensowymi. Muwalaplina to niskocząsteczkowy związek do podawania doustnego, który blokuje interakcję apolipoproteiny (a) z apoB-100, zapobiegając w ten sposób tworzeniu się LP(a).
Po sukcesie badań pilotażowych pierwszej fazy, Stephen Nicholls (Stephen Nicholls) z Uniwersytetu Monash wraz ze współpracownikami z USA przeprowadzili podwójnie ślepe, randomizowane, kontrolowane placebo badania drugiej fazy KRAKEN w 43 klinikach w Azji, Europie, Australii, Brazylii i USA. Wzięło w nich udział 233 pacjentów (mediana wieku 66 lat; 33% stanowiły kobiety) z poziomem LP(a) wynoszącym 175 nanomoli na litr lub wyższym oraz chorobą wieńcową serca, cukrzycą lub rodzinną hipercholesterolemią. Pacjentom przydzielono losowo dawkę 10, 60 lub 240 miligramów substancji czynnej dziennie lub placebo w stosunku 1:2:2:2.
Po 12 tygodniach terapii przyjmowanie 10, 60 i 240 miligramów muwalapliny prowadziło do średniego spadku stężenia LP(a) w porównaniu z placebo o 47,6; 81,7 i 85,8% w przypadku analizy surowicy krwi pod kątem nienaruszonego LP(a) oraz o 40,4; 70,0 i 68,9% w przypadku analizy na podstawie apolipoproteiny(a). Aktywna terapia w tych dawkach prowadziła do spadku stężenia LP(a) poniżej 125 nanomoli na litr (wskaźnik skrajnie wysokiego ryzyka) u 64,2; 95,9 i 96,7% uczestników w pierwszym typie analizy oraz u 38,9; 81,9 i 77,4% — w drugim. Ponadto zaobserwowano istotny spadek poziomu utlenionych fosfolipidów apolipoprotein B i (a), a także cholesterolu LDL.
Tolerancja muwalapliny była dobra. Częstość występowania działań niepożądanych nie różniła się istotnie w grupie otrzymującej leczenie aktywne i placebo i wynosiła około 6%. Należały do nich: biegunka, nudności, infekcje dróg oddechowych, bóle pleców i mięśni, mięśniaki macicy oraz niedokrwistość. Nie odnotowano wzrostu stężenia białka C-reaktywnego o wysokiej czułości (wskaźnik stanu zapalnego), enzymów wątrobowych ani bilirubiny.
Zatem doustne podawanie mulwaliny przez 12 tygodni skutecznie obniżało poziom LP(a) w surowicy krwi, niezależnie od rodzaju analizy, i było dobrze tolerowane. Jego wpływ na ryzyko sercowo-naczyniowe wymaga potwierdzenia w większych i dłuższych badaniach.
Wcześniej brytyjscy i nowozelandzcy naukowcy opublikowali optymistyczne wyniki badań klinicznych nad edycją DNA w leczeniu heterozygotycznej hipercholesterolemii rodzinnej. Jednak rekrutacja nowych pacjentów została wstrzymana z powodu poważnych działań niepożądanych u jednego z uczestników do czasu wyjaśnienia ich przyczyn i ewentualnego związku z lekiem.
