Badanie kliniczne przeprowadzone przez duńskich naukowców wykazało, że u pacjentów z ciężką chorobą zwyrodnieniową stawu biodrowego całkowita endoproteza — wymiana protezy stawu biodrowego — skuteczniej radziła sobie z bólem i upośledzoną funkcją stawu niż trening siłowy. Program treningowy obejmował ćwiczenia na rowerze stacjonarnym, wyciskanie nogami i inne ćwiczenia. Praca została opublikowana w The New England Journal of Medicine.
Choroba zwyrodnieniowa stawów biodrowych dotyka ponad 33 miliony ludzi na całym świecie, prowadząc do znacznej niepełnosprawności. Jako radykalne leczenie wykonuje się całkowitą endoprotezę stawu, gdy staw biodrowy zostaje zastąpiony implantem. Zabieg ten skutecznie łagodzi ból w stawie biodrowym, zmniejsza zaburzenia czynnościowe i poprawia jakość życia.
Każdego roku na świecie wykonuje się ponad milion całkowitych endoprotezoplastyk stawu biodrowego. Jednak pomimo częstotliwości wykonywania całkowitej endoprotezoplastyki stawu biodrowego, w badaniach randomizowanych nie ma danych porównujących skuteczność tej procedury z niechirurgicznymi metodami leczenia choroby zwyrodnieniowej stawów: na przykład z rehabilitacją fizyczną obejmującą trening siłowy.
Grupa lekarzy pod przewodnictwem Thomasa Frydendala z University of Southern Denmark przeprowadziła randomizowane badanie porównujące skuteczność całkowitej endoprotezoplastyki stawu biodrowego i rehabilitacji fizycznej z ćwiczeniami siłowymi. Badanie objęło 109 pacjentów w wieku powyżej 50 lat ze wskazaniami do endoprotezoplastyki stawu biodrowego. W grupie poddanej operacji było 53 osoby, a w grupie treningu siłowego 56 osób. Średni wiek pacjentów wynosił 67,6 lat, a średni czas trwania objawów biodra 1,7 roku. Łącznie 12 pacjentów z grupy treningu siłowego przeszło całkowitą endoprotezoplastykę stawu biodrowego.
Program treningu siłowego był realizowany przez fizjoterapeutów w formie indywidualnych sesji trwających godzinę dwa razy w tygodniu przez 12 tygodni. Standardowy protokół obejmował 10-minutową rozgrzewkę na rowerze stacjonarnym, a następnie cztery ćwiczenia z obciążeniem (wyciskanie nóg, prostowanie bioder, zginanie bioder i przywodzenie bioder), które były wykonywane na obie nogi po kolei przy użyciu maszyn siłowych lub bloków kablowych przez trzy serie oddzielone 60 sekundami odpoczynku. Z czasem liczba powtórzeń zmniejszała się wraz ze wzrostem obciążenia treningowego.
Średni wzrost oceny bólu i funkcji stawu biodrowego w porównaniu do poziomu początkowego w ciągu sześciu miesięcy wyniósł 15,9 punktów w skali Oxford w grupie endoprotez w porównaniu do 4,5 punktów w grupie treningu siłowego (im wyższy wynik, tym wyższa ocena funkcji stawu biodrowego i mniejszy ból, p < 0,001). Ogólnie rzecz biorąc, po sześciu miesiącach grupa operacyjna wykazała bardziej znaczącą poprawę funkcji i bólu niż grupa treningu siłowego, we wszystkich wskaźnikach niepełnosprawności stawu biodrowego i wyników choroby zwyrodnieniowej stawów. Według autorów pracy, wyniki te mogą pomóc ortopedom w podjęciu właściwej decyzji dotyczącej operacji wymiany stawu biodrowego u pacjentów ze znacznym spadkiem funkcji ego. Nie będzie jednak zbędne przeprowadzenie większych badań klinicznych w celu potwierdzenia stwierdzonych powiązań. O tym, jakie organy i części ciała medycyna już nauczyła się przeszczepiać (lub bezboleśnie odcinać), można dowiedzieć się w materiale „Czy istnieją niezastąpione?”.