Za pomocą metody szeregu uranowego naukowcy określili datowanie starożytnej czaszki z jaskini Petralona w Grecji. Doszli do wniosku, że szczątki należały do mężczyzny z Heidelbergu, który żył co najmniej 277 tysięcy lat temu. Wyniki badań opublikowano w czasopiśmie „Journal of Human Evolution”.
Jaskinia Petralon to zabytek paleolitu, położony w północnej Grecji, około 55 kilometrów od Salonik. W 1960 roku mieszkańcy odkryli w niej doskonale zachowaną czaszkę archaicznego człowieka, która nie przypomina szczątków współczesnego człowieka (Homo sapiens) ani szczątków neandertalczyka (H. neanderthalensis). Czaszka należała do mężczyzny o potężnym łuku nadoczodołowym, masywnej czaszce i dużym pyszczku. Spośród innych starożytnych czaszek najbardziej przypomina szczątki tzw. człowieka rodezyjskiego (H. rhodesiensis), znalezione ponad sto lat temu na terenie dzisiejszej Zambii.
Czaszka z jaskini Petralon nie została znaleziona przez archeologów, lecz przez miejscowych mieszkańców. Z tego powodu dokładna pozycja stratygraficzna tych szczątków na monumentze pozostaje nieznana, choć odnotowano, że została znaleziona w ścianach jaskini. Z tego powodu wiek szczątków pozostaje przedmiotem kontrowersji wśród naukowców. Używając różnych metod, badacze uzyskali daty od około 700 do 150 tysięcy lat. W szczególności, za pomocą metody elektronowego rezonansu paramagnetycznego, badacze oszacowali wiek znaleziska na około 150–250 tysięcy lat.
Christophe Falguères z Instytutu Paleoantropologii w Paryżu i jego współpracownicy z Wielkiej Brytanii, Grecji, Chin i Francji określili wiek znaleziska. Tym razem zastosowali metodę szeregu uranowego, za pomocą której datowali osad kalcytu zachowany bezpośrednio na czaszce, a także próbki osadów z Jaskini Petralońskiej.
Uzyskane dane wskazują, że czaszka jest starsza, niż zakładano na podstawie metody elektronicznego rezonansu paramagnetycznego. Według naukowców, plama kalcytu zaczęła formować się na szczątkach tego mężczyzny nie mniej niż 286 ± 9 tysięcy lat temu, czyli prawdopodobnie żył on mniej więcej w tym samym czasie co wspomniany mężczyzna z Rodezji, którego czaszka ma około 299 ± 25 tysięcy lat.
Jednocześnie niezwykle trudno jest określić, jak wcześnie szczątki znajdowały się w Jaskini Petralon, zanim utworzył się na nich badany kalcyt. Naukowcy odkryli, że nacieki na ścianie jaskini, gdzie przypuszczalnie pierwotnie znajdowała się czaszka, pojawiły się najwyraźniej znacznie wcześniej niż żył ten człowiek. Ich wiek wynosi około 539 tysięcy lat. Zatem wyniki przeprowadzonych badań wskazują na archaiczny osobnik żyjący między 539 a 277 tysiącami lat temu. Nowe datowanie jest zgodne z wnioskiem, że czaszka należała do „człowieka heidelberskiego” (H. heidelbergensis) w szerokim rozumieniu tego gatunku (sensu lato).
Czaszka w Jaskini Petralońskiej została znaleziona bez żuchwy. Nie przeszkodziło to jednak badaczom w niedawnej rekonstrukcji wyglądu człowieka archaicznego. Zamiast brakującej części wykorzystali model żuchwy człowieka z Heidelbergu, który żył znacznie wcześniej – około 609 ± 40 tysięcy lat temu.
