Paleogenetyk przeanalizował DNA dwójki noworodków, których szczątki znaleziono podczas wykopalisk na Zachodnim Wzgórzu Çatalhöyük. Naukowcy doszli do wniosku, że dzieci te, żyjące na początku VI tysiąclecia p.n.e., nie były bliskimi krewnymi, mimo że zostały pochowane pod podłogą tego samego domu. Preprint badania opublikowano na stronie internetowej bioRxiv.org.
W tureckiej prowincji Konya znajduje się jedno z najsłynniejszych stanowisk archeologicznych, pochodzące z epoki neolitu i chalkolitu, Çatalhöyük. Przetrwało ono do dziś w postaci dwóch wzgórz (wschodniego i zachodniego), które stanowią wielowarstwowe pozostałości osadnictwa, które istniało około 7100–5600 p.n.e. W trakcie wieloletnich wykopalisk, które rozpoczęto w połowie ubiegłego stulecia, archeolodzy odkryli ruiny licznych domów zbudowanych z cegły mułowej i drewna, których ściany i podłogi były ozdobione malowidłami i rzeźbionymi wizerunkami. A pod podłogami i platformami takich budowli często spoczywały szczątki licznych mieszkańców tej osady (więcej na ten temat można przeczytać w materiale „Pani Podwójnej Góry”).
W ostatnich latach szczątki ludzi z Çatalhöyük stały się przedmiotem badań paleogenetyków. Naukowcy skupili się jednak głównie na kościach i zębach znalezionych w starszym East Hill. Teraz Ayça Doğu z Bliskowschodniego Uniwersytetu Technicznego przedstawiła wyniki analizy DNA dwóch osób ze Wzgórza Zachodniego, gdzie podczas wykopalisk w jednym z budynków archeolodzy odkryli szczątki dwójki noworodków, które żyły ok. 6000–5700 p.n.e., czyli we wczesnym chalkolicie.
Paleogenetycy odczytali genomy tych dzieci o małej głębokości pokrycia i odkryli, że były to dwie dziewczynki. Mimo że ich szczątki spoczywały pod podłogą tego samego domu, analiza DNA wykazała, że nie byli oni bliskimi krewnymi - przynajmniej kuzynami lub osobami bliższymi. Naukowcy zaobserwowali coś podobnego już wcześniej, analizując genomy mieszkańców East Hill.
Poprzednie badania wykazały, że w VI tysiącleciu p.n.e. pula genów populacji Centralnej Anatolii uległa znaczącym zmianom. W tym czasie miał miejsce przepływ genów z populacji wschodnich, które najprawdopodobniej zamieszkiwały Kaukaz, Górną Mezopotamię lub Zagros. Jednakże genomy dzieci z Zachodniego Wzgórza w Çatalhöyük nie zawierały takiej „wschodniej” domieszki i były podobne do genomów ludzi ze Wschodniego Wzgórza, którzy żyli w epoce neolitu. Naukowcy sądzą, że albo napływ genów ze wschodnich populacji do Centralnej Anatolii nastąpił po śmierci tych dzieci, albo populacja Çatalhöyük pozostała odizolowana. Odpowiedź na to pytanie mogą przynieść inne genomy z tego regionu z początku VI tysiąclecia.
Badania nad Çatalhöyük trwają, dlatego naukowcy okresowo informują o nowych odkryciach. Na przykład na początku roku donieśliśmy, że na terenie tej osady odkryto chleb sprzed 8600 lat, a w zeszłym roku odkryto fragmenty lin i tkanin wykonanych z włókien łykowych.