Randomizowane badanie kliniczne przeprowadzone przez amerykańskich naukowców wykazało, że u dzieci, które uczestniczyły w darmowym letnim obozie, wskaźnik masy ciała (BMI) był znacznie niższy w porównaniu do dzieci, które nie uczestniczyły w obozie – ich wskaźnik masy ciała wzrósł w tym samym okresie obserwacji. Jak podaje JAMA Pediatrics, badanie przeprowadzono wśród dzieci z rodzin ubogich i o niskich dochodach.
Badania epidemiologiczne pokazują, że u dzieci najczęstszym okresem przyrostu masy ciała, a nawet otyłości, są wakacje letnie. Jednocześnie młodzi ludzie z grup marginalizowanych (na przykład z rodzin znajdujących się w niekorzystnej sytuacji ekonomicznej lub społecznej) są bardziej narażeni na niezdrowy wzrost wskaźnika masy ciała w okresie letnim. Jedna z hipotez wyjaśniających ten schemat zakłada, że w ciągu roku szkolnego dzieci stale przebywają w ustrukturyzowanym środowisku (w szkole), które promuje zdrowe zachowania poprzez kontrolę otoczenia — obowiązkową aktywność fizyczną i ograniczenia dotyczące żywności wysokokalorycznej. Przeglądy systematyczne wykazują, że dzieci rzeczywiście wykazują zdrowsze zachowania w dniach szkolnych niż w dniach poza szkołą.
Podobną strukturę organizacyjną w okresie letnim mogą mieć obozy dzienne, w których dzieci pozostają przez 6–8 godzin dziennie, pięć dni w tygodniu. Program takich obozów przewiduje odpowiednią aktywność fizyczną i zbilansowaną dietę, co może pomóc dzieciom utrzymać zdrowy wskaźnik masy ciała.
Zespół badawczy pod kierownictwem Michaela Beetsa z University of South Carolina przeprowadził randomizowane badanie kliniczne, aby dowiedzieć się, w jaki sposób pobyt w miejskim obozie dziennym wpływa na wskaźnik masy ciała dzieci z rodzin ubogich i o niskich dochodach. Dzieciom z grupy badawczej umożliwiono bezpłatny pobyt w obozie miejskim przez okres od ośmiu do dziesięciu tygodni. Zajęcia rozpoczynały się o godzinie 7:00 rano i kończyły o 17:00. Codziennie poświęcano 3–4 godziny na aktywność fizyczną, a pozostały czas przeznaczano na wycieczki i zajęcia intelektualne. Dieta dzieci składała się ze śniadania, obiadu i popołudniowej przekąski.
Łącznie 260 dzieci przydzielono losowo do bezpłatnych obozów dziennych, a 248 dzieci spędziło lato jak zwykle. Naukowcy nie stwierdzili żadnych istotnych różnic demograficznych między grupami. Analiza danych wykazała, że u dzieci z grupy kontrolnej w okresie letnim nastąpił średni wzrost standaryzowanego wskaźnika masy ciała (z-score) o 0,046. W przypadku dzieci, które spędziły lato na obozach miejskich, wynik ten zmniejszył się o 0,094. Średnio zwiększenie liczby wizyt na obozach o jeden dzień w tygodniu skutkowało obniżeniem wskaźnika masy ciała (BMI) u dzieci o 0,018–0,034.
Naukowcy twierdzą, że szerokie wprowadzenie bezpłatnych miejskich obozów letnich może ograniczyć występowanie nadwagi i otyłości wśród dzieci z ubogich rodzin. Dalsze badania muszą powtórzyć te wyniki w różnych regionach, a także określić optymalną „dawkę” takich programów.
Wcześniej informowaliśmy, że nawyk zabawy na świeżym powietrzu w wieku 2,5 lat wiąże się ze zmniejszonym ryzykiem wystąpienia otyłości w wieku siedmiu lat.