Randomizowane badanie kliniczne przeprowadzone przez amerykańskich naukowców wykazało, że u dzieci, które uczęszczały na bezpłatny letni obóz, wskaźnik masy ciała (BMI) znacząco spadł w porównaniu z dziećmi, które nie uczęszczały na obóz – ich wskaźnik masy ciała wzrósł w tym samym okresie obserwacji. Jak donosi JAMA Pediatrics, badanie przeprowadzono wśród dzieci z rodzin ubogich i o niskich dochodach.
Badania epidemiologiczne pokazują, że najczęściej przyrost nadmiernej masy ciała, aż do otyłości, u dzieci występuje w okresie wakacji letnich. Jednocześnie młodzież z grup marginalizowanych (np. z rodzin znajdujących się w trudnej sytuacji ekonomicznej lub społecznej) jest narażona na zwiększone ryzyko niezdrowego wzrostu wskaźnika masy ciała (BMI) w okresie wakacyjnym. Jedna z hipotez wyjaśniających ten schemat głosi, że w ciągu roku szkolnego dzieci stale przebywają w ustrukturyzowanym środowisku (w szkole), które promuje zdrowe zachowania poprzez kontrolę środowiska – obowiązkową aktywność fizyczną i ograniczenie spożycia wysokokalorycznej żywności. Przeglądy systematyczne pokazują, że w dni szkolne dzieci wykazują faktycznie zdrowsze zachowania niż w dni bez szkoły.
W okresie letnim, o podobnej strukturze, można zorganizować półkolonie, w których dzieci spędzają od 6 do 8 godzin dziennie, pięć dni w tygodniu. Program takich półkolonii zapewnia odpowiednią aktywność fizyczną i racjonalne odżywianie, co może pomóc dzieciom utrzymać prawidłowy wskaźnik masy ciała (BMI).
Grupa badawcza pod kierownictwem Michaela Beetsa (Michael Beets) z Uniwersytetu Karoliny Południowej przeprowadziła randomizowane badanie kliniczne, aby sprawdzić, jak pobyt w miejskim obozie dziennym wpływa na wskaźnik masy ciała (BMI) dzieci z rodzin ubogich i o niskich dochodach. Dzieci z grupy badawczej miały możliwość bezpłatnego pobytu w obozie miejskim przez osiem do dziesięciu tygodni. Zajęcia rozpoczynały się o 7:00 i kończyły o 17:00. 3–4 godziny dziennie poświęcano na aktywność fizyczną, a pozostały czas na wycieczki i zajęcia intelektualne. Dieta dzieci składała się ze śniadania, obiadu i podwieczorku.
Łącznie 260 dzieci zostało losowo przydzielonych do grupy, która otrzymała bezpłatny bilet na obóz dzienny, a 248 dzieci spędziło lato w standardowym trybie. Naukowcy nie stwierdzili istotnych różnic demograficznych między grupami. Analiza danych wykazała, że dzieci z grupy kontrolnej zwiększyły standaryzowane wskaźniki (wynik z) wskaźnika masy ciała (BMI) w okresie letnim średnio o 0,046. U dzieci, które spędziły lato na obozach miejskich, wskaźnik ten zmniejszył się o 0,094. Średnio wzrost liczby wizyt na obozie o jeden dzień w tygodniu prowadził do spadku wskaźnika z dla wskaźnika masy ciała (BMI) u dzieci o 0,018–0,034.
Zdaniem naukowców, szerokie wdrożenie bezpłatnych miejskich obozów letnich może zmniejszyć częstość występowania nadwagi i otyłości wśród dzieci z ubogich rodzin. W przyszłych badaniach konieczne będzie powtórzenie tych wyników w różnych regionach, a także określenie optymalnej „dawki” takich programów.
Wcześniej mówiliśmy o tym, że nawyk zabawy na świeżym powietrzu w wieku 2,5 lat wiąże się ze zmniejszeniem ryzyka wystąpienia otyłości w wieku siedmiu lat.
