Antropolodzy zbadali szkielet wykopany na terenie Bułgarii, na cmentarzysku z epoki eneolitu. Szczątki należały do mężczyzny, który w V tysiącleciu p.n.e. został prawdopodobnie poważnie ranny podczas ataku lwa. Pomimo poważnych obrażeń mężczyzna przeżył, ale prawdopodobnie pozostał niepełnosprawny do końca życia, jak donosi artykuł opublikowany w czasopiśmie „Journal of Archaeological Science: Reports”.
W kronikach paleontologicznych i archeologicznych szczątki starożytnych ludzi i innych hominidów ze śladami zębów atakujących ich drapieżników nie są tak często spotykane. Jednak w rzadkich przypadkach podobne skamieniałości docierają do naszych czasów nawet z wczesnego plejstocenu. Na przykład ofiarą dużego ptaka drapieżnego (prawdopodobnie orła koroniastego) było tzw. dziecko z plemienia Taung, pierwszy znany australopiteek, którego czaszkę znaleziono w południowej Afryce sto lat temu. W kilku innych przypadkach naukowcy znaleźli ślady zębów lamparta na kościach sprawnych ludzi, człowieka w pozycji wyprostowanej i masywnego parantropa.
Oczywiście, obrażenia od drapieżników występują również na szczątkach późniejszych ludzi, w tym sapiens, które w niektórych regionach nadal czasami padają ofiarą ataków niebezpiecznych zwierząt, takich jak lwy i tygrysy. Oprócz zwierząt lądowych, starożytni ludzie padali ofiarą również stworzeń morskich, czego najbardziej jaskrawym przykładem są wyspy japońskie. W XIX wieku w monumentze Tsukumo odkryto liczne szczątki ludzkie datowane na koniec okresu Jyomon. Wśród nich znajdował się szkielet mężczyzny żyjącego około 1370–1010 r. p.n.e., którego kości zachowały się z co najmniej 790 nacięciami zębów tygrysa lub rekina białego.
Tym razem Nadieżda Karastojanowa z Narodowego Muzeum Historii Naturalnej Bułgarskiej Akademii Nauk i jej bułgarscy współpracownicy skupili uwagę na znaleziskach z późnoeneolitycznego cmentarzyska odkrytego w pobliżu prehistorycznej osady Kozariew-Mohyła, położonej kilka kilometrów od zachodniego wybrzeża Morza Czarnego. Na tym zabytku, należącym do kultury Kojadermen-Gumelnica-Karanowo-VI, badacze odkryli wiele grobów, z których jeden (nr 59) jest przedmiotem nowego artykułu.
В могильной яме овальной формы археологи раскопали останки взрослого человека, которого около 4600–4200 годов до нашей эры похоронили в скорченном положении на левом боку без какого-либо сопроводительного инвентаря. Антропологи определили, что скелет принадлежал мужчине ростом больше 170 сантиметров, который прожил от 18 до 30 лет. На костях посткраниального скелета и своде черепа исследователи заметили целый ряд повреждений, которые этот человек получил при жизни. В частности, на черепной коробке мужчины видны заросшие ямки одинакового размера и формы, а в левой теменной кости проломлено отверстие неправильной формы размером примерно два на два сантиметра, которое также не было смертельным.
Опираясь на характер повреждений, исследователи пришли к выводу, что, скорее всего, этот человек, когда был еще подростком или юношей, пострадал от нападения крупного хищника — вероятно, льва. Эти опасные животные, которые давно не встречаются в европейской дикой природе, обитали на Балканах и в некоторых частях Восточной Европы между неолитом и поздним железным веком — об этом говорят находки из археологических памятников.
В результате встречи со львом молодой человек получил очень серьезные травмы головы, а также, по всей видимости, обеих ног и левой руки, о чем можно судить по раскопанным костям. Несмотря на тяжелые травмы, он выжил, но его восстановление, очевидно, было долгим. Вполне возможно, что заботившиеся о нем люди использовали какие-то лекарственные средства, помогающие справиться с болью и предотвратить воспалительные процессы. Тем не менее после того, как он избежал смерти, жизнь его вряд ли оставалась прежней. Скорее всего, его внешность сильно изменилась из-за больших шрамов, и вполне вероятно, что из-за повреждения мышц и сухожилий рук и ног он вряд ли мог нормально двигаться и работать. Помимо этого, нанесенные львом повреждения головы вполне могли затронуть и мозг, что теоретически могло привести к разнообразным нарушениям.
По словам авторов статьи, его могила отличалась от многих других захоронений, раскопанных на этом памятнике. Они обратили внимание на отсутствующий погребальный инвентарь и на то, что для этого человека выкопали относительно глубокую яму. С одной стороны, полученные данные указывают на то, что за молодым человеком долго ухаживали. Но его захоронение свидетельствует о том, что он занимал низкое социальное положение в обществе, причем, возможно, остальные члены общины опасались его из-за необычной внешности и странного поведения. Поэтому после смерти его могли считать опасным покойником, тело которого необходимо закопать поглубже.
Ludzie cierpieli z powodu lwów nawet w późniejszych epokach. Na przykład w Cesarstwie Rzymskim te niebezpieczne drapieżniki często brały udział w krwawych widowiskach, organizowanych w amfiteatrach dla rozrywki publiczności. Prawdopodobnie około 20 lat temu badacze odkopali szczątki jednej z ofiar takich gier w Yorku w Anglii. Analiza kości wykazała, że prawdopodobnie należały one do bestiariusza, który został zabity lub śmiertelnie ranny przez lwa.
