Paleogenetycy przeanalizowali DNA mężczyzny, którego szczątki znaleziono prawie sto lat temu w grobowcu państwowym starożytnego Efezu. Naukowcy obalili hipotezę, że mogły one należeć do Arsino IV, siostry słynnej egipskiej królowej Kleopatry VII. Badania genomiczne wykazały, że w grobowcu znajdowały się szczątki nastoletniego chłopca. Doniesiono o tym w artykule opublikowanym w czasopiśmie „Scientific Reports”.
W 1904 roku archeolodzy odkryli w centralnej części starożytnego Efezu monumentalny grobowiec, powszechnie znany jako Oktagon. Ćwierć wieku później badacze otworzyli komorę grobową tej budowli i znaleźli marmurowy sarkofag, w którym spoczywały szczątki jednej osoby. W grobowcu nie znaleziono inskrypcji ani artefaktów wskazujących na osobowość lub status społeczny zmarłego, ale sądząc po konstrukcji grobowca i jego lokalizacji, został on wzniesiony dla osoby o wysokim statusie społecznym.
Następnie czaszkę zmarłej przewieziono do Europy, gdzie późniejsi badacze doszli do wniosku, że prawdopodobnie należała do młodej kobiety, która w chwili śmierci miała około 20 lat (według nowszych definicji miała 15–17 lat). Dekadę później pojawiła się hipoteza, że w grobowcu mogły spoczywać szczątki Arsinoe IV, siostry słynnej królowej Kleopatry VII, która walczyła o władzę w Egipcie w połowie I wieku p.n.e. Początkowo Arsinoe została pojmana przez Juliusza Cezara, który zlitował się nad nią i pozwolił jej uciec z Rzymu do Efezu, gdzie kilka lat później, w 41 roku p.n.e., została zamordowana z rozkazu Marka Antoniusza.
Gerhard Weber wraz z kolegami z Uniwersytetu Wiedeńskiego powrócił do badań czaszki z Efezu, która została niedawno ponownie odkryta w podziemiach Wiednia. Badania objęły również kość udową i żebro, które archeolodzy znaleźli podczas ponownego otwarcia grobowca w Efezie kilkadziesiąt lat temu. Naukowcy nie byli jednak pewni, czy kości te należały do tej samej osoby, co czaszka.
Antropolodzy ustalili, że czaszka należała do nastolatka z nieprawidłowościami w rozwoju kości czaszki (zwłaszcza szczęki), który zmarł w wieku 11–14 lat, czyli znacznie wcześniej niż można by się spodziewać po Arsinoe. Aby określić czas życia tej osoby, naukowcy zastosowali analizę radiowęglową. Początkowo badacze otrzymali skalibrowaną datę 355–170 r. p.n.e. Jednak po uwzględnieniu prawdopodobnego efektu rezerwuarowego doszli do wniosku, że dziecko zmarło między 205 a 36 r. p.n.e. Wcześniej naukowcy uzyskali podobną datę dla kości udowej z tego grobowca – 210–20 r. p.n.e.
Paleogenetycy wyekstrahowali następnie starożytne DNA z czaszki, kości udowej i żebra, aby ustalić, czy szczątki należały do tej samej osoby, jakiej płci była (lub które) i skąd pochodziły. Badania genomiczne wykazały, że analizowane próbki nie mogły być powiązane z Arsinoe IV, ponieważ zarówno czaszka, jak i kość udowa (być może żebro, ale jakość DNA wyekstrahowanego z tego elementu pozostawiała wiele do życzenia) były szczątkami mężczyzny. Co więcej, czaszka i kość udowa prawdopodobnie należały do tej samej osoby (lub bliźniąt). Podobnie jak w przypadku określania płci, wnioski dotyczące tego, czy żebro należało do tej samej osoby, pozostały raczej niejednoznaczne.
Dalsze badania genomiczne wykazały, że nastoletni chłopiec, którego grób odkopano w Efezie, nie miał znaczącej liczby przodków z Afryki Północnej. Jego przodkowie, z punktu widzenia genetycznego, byli podobni do ludzi zamieszkujących południową Europę w epoce brązu i żelaza. Pod względem genetycznym chłopiec był najbardziej zbliżony do populacji zamieszkujących Półwysep Apeniński i Sardynię około 500 r. p.n.e.
Niedawno genetykom udało się zbadać szczątki domniemanego mieszkańca Pompejów, który zginął podczas wybuchu Wezuwiusza w Domu Złotej Bransolety. Analiza DNA wykazała, że osoba ta była w rzeczywistości ciemnoskórym mężczyzną.
