Przegląd systematyczny i metaanaliza wykazały, że uczęszczanie do przedszkola wiąże się ze zmniejszonym ryzykiem cukrzycy typu 1. Jak donosi JAMA Pediatrics, ryzyko to zmniejszyło się o 32 procent.
W ciągu ostatnich 30 lat dzieci stały się bardziej narażone na cukrzycę. Jednocześnie cukrzyca typu 1 jest uważana za najczęstszą (po alergiach i astmie) chorobę przewlekłą u dzieci. W trakcie rozwoju choroby układ odpornościowy niszczy komórki beta trzustki, które produkują insulinę. Jest całkiem prawdopodobne, że bez zewnętrznego czynnika wyzwalającego reakcję autoimmunologiczną, cukrzyca nie rozwinie się. A nawet jeśli patofizjologia autoimmunologiczna cukrzycy typu 1 zostanie wystarczająco dobrze zbadana, natura czynników środowiskowych ją prowokujących pozostaje słabo poznana.
Jedna z hipotez głosi, że predyspozycja do rozwoju cukrzycy typu 1 wynika z niskiego poziomu ekspozycji mikrobiologicznej, wynikającego z wysokiego poziomu nadmiernej higieny. Zakłada się, że kontakt z różnymi drobnoustrojami we wczesnym wieku aktywuje szlaki regulacyjne w układzie odpornościowym. Proces ten może zapobiegać rozwojowi chorób autoimmunologicznych związanych z cukrzycą typu 1. Przedszkole zakłada interakcje społeczne we wczesnym dzieciństwie, kiedy układ odpornościowy się rozwija. Wcześniejsze analizy wykazały związek między uczęszczaniem do przedszkola a zmniejszeniem ryzyka rozwoju cukrzycy. Jednak od tego czasu opublikowano kilka nowych badań na temat tego związku.
Grupa badawcza pod kierownictwem Susanny Tall z Uniwersytetu Helsińskiego przeprowadziła systematyczny przegląd i metaanalizę badań dotyczących związku między uczęszczaniem do przedszkola a rozwojem cukrzycy typu 1 u dzieci. W analizie uwzględniono dane z 22 badań obserwacyjnych z udziałem 100 575 uczestników. Wśród nich 3693 dzieci cierpiało na cukrzycę typu 1. Analiza objęła artykuły opublikowane w latach 1989–2022 w Azji, Australii, Europie i Ameryce Północnej. Trzy badania to prospektywne badania kohortowe, a 19 to badania typu „przypadek-kontrola”.
Analiza wykazała dowody na odwrotną zależność między uczęszczaniem do przedszkola a prawdopodobieństwem rozwoju cukrzycy typu 1. Ryzyko rozwoju cukrzycy typu 1 było o 32 procent niższe u dzieci uczęszczających do przedszkola w porównaniu z grupą kontrolną (ryzyko względne 0,68; p < 0,001 skorygowane o wszystkie dostępne czynniki zakłócające). Jednocześnie zaobserwowano znaczną heterogeniczność wyników między włączonymi badaniami (p dla heterogeniczności < 0,001; I2 = 58 procent). Jednak naukowcy doszli do wniosku, że uczęszczanie do przedszkola wiąże się ze zmniejszonym ryzykiem rozwoju cukrzycy typu 1. Potencjalnie dane te wskazują, że ekspozycja na mikroorganizmy w przedszkolu może odgrywać ważną rolę w patogenezie cukrzycy typu 1. Konieczne są dalsze prospektywne badania kohortowe, aby potwierdzić tę zależność. Dzieci są monitorowane nie tylko przez pediatrów, ale także przez fizyków. Ci ostatni są zainteresowani procesem ruchu w grupach dziecięcych. Niedawno informowaliśmy, że grupa dzieci poruszających się swobodnie na placu zabaw może zachowywać się jak ciecz, czyli ich zachowanie podlega prawom termodynamiki.
