Uczęszczanie do przedszkola zmniejszało ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 1

Przegląd systematyczny i metaanaliza wykazały, że uczęszczanie do przedszkola wiąże się ze zmniejszonym ryzykiem cukrzycy typu 1. Jak podano w JAMA Pediatrics, ryzyko zmniejszyło się o 32 procent.

W ciągu ostatnich 30 lat dzieci częściej chorowały na cukrzycę. Jednocześnie cukrzyca typu 1 uznawana jest za najczęstszą (po alergii i astmie) chorobę przewlekłą u dzieci. Podczas rozwoju choroby układ odpornościowy niszczy komórki beta trzustki wytwarzające insulinę. Jest całkiem prawdopodobne, że bez zewnętrznego czynnika wyzwalającego reakcję autoimmunologiczną cukrzyca nie rozwinie się. A jeśli wystarczająco dobrze zbadana zostanie patofizjologia autoimmunologiczna cukrzycy pierwszego typu, natura czynników prowokujących środowisko pozostaje słabo poznana.

Jedna z hipotez głosi, że predyspozycja do rozwoju cukrzycy typu 1 wynika z niskiego poziomu narażenia mikrobiologicznego na skutek wysokiego poziomu nadmiernej higieny. Zakłada się, że kontakt z różnymi drobnoustrojami już w młodym wieku aktywuje szlaki regulacyjne w układzie odpornościowym. Proces ten może zapobiec rozwojowi chorób autoimmunologicznych związanych z cukrzycą typu 1. Przedszkole zakłada interakcje społeczne już we wczesnym dzieciństwie, kiedy kształtuje się układ odpornościowy. Wcześniejsze analizy wykazały związek pomiędzy uczęszczaniem do przedszkola a zmniejszeniem ryzyka zachorowania na cukrzycę. Jednak od tego czasu opublikowano kilka nowych badań na temat tego związku.

Grupa badawcza kierowana przez Susannę Tall z Uniwersytetu w Helsinkach przeprowadziła systematyczny przegląd i metaanalizę badań sprawdzających związek pomiędzy uczęszczaniem do przedszkola a rozwojem cukrzycy typu 1 u dzieci. Łącznie do analizy włączono dane z 22 badań obserwacyjnych z udziałem 100 575 uczestników. Wśród nich 3693 dzieci chorowało na cukrzycę typu 1. Do analizy włączono artykuły opublikowane w latach 1989–2022 w Azji, Australii, Europie i Ameryce Północnej. Trzy badania były prospektywnymi badaniami kohortowymi, a 19 badaniami kliniczno-kontrolnymi.

Analiza wykazała odwrotną zależność pomiędzy uczęszczaniem do przedszkola a prawdopodobieństwem zachorowania na cukrzycę typu 1. Ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 1 było o 32% niższe u dzieci uczęszczających do przedszkola w porównaniu z grupą kontrolną (ryzyko względne 0,68; p < 0,001 skorygowane o wszystkie dostępne czynniki zakłócające). Jednocześnie zaobserwowano znaczną heterogeniczność wyników pomiędzy włączonymi badaniami (p dla heterogeniczności < 0,001; I2 = 58 proc.). Naukowcy dochodzą jednak do wniosku, że uczęszczanie do przedszkola wiąże się ze zmniejszonym ryzykiem zachorowania na cukrzycę typu 1. Potencjalnie dane te wskazują, że narażenie na ekspozycję na drobnoustroje w przedszkolu może odgrywać ważną rolę w patogenezie cukrzycy typu 1. Aby potwierdzić ten związek, konieczne są dalsze prospektywne badania kohortowe. Dzieci są monitorowane nie tylko przez pediatrów, ale także fizyków. Ci drudzy interesują się procesem poruszania się w grupach dzieci. Niedawno powiedzieliśmy, że grupa dzieci, poruszając się swobodnie po placu zabaw, może zachowywać się jak ciecz, to znaczy ich zachowanie jest zgodne z prawami termodynamiki.